Κυριακή 5 Μαΐου 2013

Το χθες,το σήμερα και το αύριο της κινητής


voda cos wind katastimataΣήμερα αποφάσισα να γράψω ένα άρθρο για  το παρελθόν,το παρόν και το μέλλον  της κινητής στην Ελλάδα. Ας αρχίσουμε λοιπόν από την αρχή αυτήν την διαδρομή. Tο 1993 σηκώνεται η πρώτη κεραία κινητής από την Telestet τότε και ξεκινά μια νέα εποχή για της τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα.
Στην συνέχεια έρχεται το δεύτερο δίκτυο,  η Panafon, η οποία ειχε ένα δίκτυο από service providers (Panavox,Palmafone,Citicom,QPhone,Κορασίδης,Viafon) που έκαναν  αίσθηση για την εποχή λόγω των ηχηρών ονομάτων στο μετοχολόγιο τους. Μα και στην Telestet οι service providers ήταν δυνατοί παίχτες της εποχής(Mobitel,Βασιλιάς,Ντακος,FGEurope,κτλ).
Σε αυτό το σημείο ας κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση(με ημερομηνίες) για την κινητή στην χώρα μας:
 Στην Ελλάδα η κινητή τηλεφωνία έκανε την εμφάνισή της το 1992, με την προκήρυξη διαγωνισμού από την κυβέρνηση Μητσοτάκη για τη χορήγηση δύο αδειών. Ο αποκλεισμός του ΟΤΕ από τη διαδικασία αδειοδότησης προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση αντέτεινε την αφερεγγυότητα του οργανισμού (καθυστερήσεις στις συνδέσεις σταθερών τηλεφώνων που έφθανε και τα 15 χρόνια, Υπόθεση Τόμπρα κ.ά.), αλλά και τα οικονομικά οφέλη, που θα είχε από τη χορήγηση των αδειών σε ιδιωτικές εταιρείες. Τελικά, οι δύο άδειες κατοχυρώθηκαν από την Panafon (νυν Vodafone), πολυμετοχική εταιρεία με επικεφαλής την αγγλική Vodafone, και την ιταλική Telestet (μετέπειτα TIM και νυν WIND).
H Telestet ξεκίνησε την εμπορική της εκμετάλλευση στις 29 Ιουνίου 1993 και η Panafon την 1η Ιουλίου του ίδιου χρόνου. Η Cosmote, συμφερόντων ΟΤΕ, ήταν o τρίτος παίκτης της αγοράς (Ιανουάριος 1998) και η Q, εταιρεία του ομίλου Φέσσα, ο τέταρτος (19 Ιουνίου 2002). H Q στη συνέχεια εξαγοράσθηκε από την TIM (Ιανουάριος 2006) κι έτσι σήμερα δραστηριοποιούνται τρεις εταιρείες, WIND, Vodafone και Cosmote.
Τους πρώτους μήνες του 1993 τα κινητά τηλέφωνα λειτουργούσαν μόνο στην Αττική και τα νησιά του Σαρωνικού. Το κόστος ήταν απαγορευτικό για τους πολλούς. Οι συσκευές στοίχιζαν από 700 έως 1400€, το τέλος ενεργοποίησης 85€, το μηνιαίο πάγιο 40€ και το λεπτό ομιλίας 0,25€. Έτσι, οι συνδρομητές τις πρώτες μέρες του Ιουλίου ανέρχονταν σε 1000.
 Με ένα κινητό στο χέρι έβλεπες πολύ λίγα άτομα τα οποία το χρειαζόντουσαν άμεσα για την δουλειά τους(όπως αναφέρουμε και πιο επάνω τα κόστη των συσκευών και της ομιλίας ήταν πολύ ψηλά και δεν είχαν καμία σχέση με το σήμερα).
Και έτσι ξεκίνησε το στήσιμο των δικτύων λιανικής πώλησης(Dealers) 1993-2002
Πολλοί νέοι της εποχής ψάχνοντας να βρουν μια επιχειρηματική ευκαιρία και βλέποντας την κινητή ως το τεχνολογικό θαύμα μπήκαν στην αγορά και άνοιξαν  κατάστημα κινητής τηλεφωνίας. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν από 20 ετών έως 35 ετών ο μεγαλύτερος ( σπάνια έβλεπες πενηντάρηδες) και αυτό γιατί το προϊόν που πουλούσαν είχε να κάνει με τεχνολογία και έπρεπε να το μάθουν για να μπορέσουν να το προωθήσουν σωστά.
Έβρισκαν λοιπόν ένα μαγαζί συνήθως μικρό (20 με 30 τετραγωνικά) έβαζαν έναν διακριτικό τίτλο (bestfone,cityphone,κτλ.) στην πινακίδα τους, ,υπέγραφαν ένα συμβόλαιο με κάποιον από τους service providers για να μπορούν να έχουν πρόσβαση και στο εμπόρευμα αυτού (κινητά) έπαιρναν και ένα μπλοκ επιταγών και άρχιζε το εμπόριο (πάρτυ).
Τα κεφάλαια που διέθεταν στην αρχή ήταν από λίγα εως ανύπαρκτα (εκτός κάποιων εξαιρέσεων), τζίραραν τα ξένα χρήματα (τους έδινε ο service provider ένα πλαφόν) και επειδή  η αγορά αυτή μεγάλωνε με πολύ γρήγορους ρυθμούς δεν είχαν κανένα πρόβλημα.
Επίσης έπαιρναν και τον περίφημο αεροχρόνο (airtime-ποσοστό επί των λογαριασμών) που τους απέφερε κάποια καλά χρήματα από την ομιλία των συνδρομητών που έβαζαν στο δίκτυο.
Βέβαια σήμερα το 95% από αυτούς τους dealers έχουν αποχωρήσει από το παιχνίδι (κάποιοι με μεγάλα φέσια και κάποιοι με ψηλά το κεφάλι) και το υπόλοιπο 5% έχει ενταχθεί στα shops των δικτύων.
Σε αυτήν τη γενιά των dealers της κινητής ήταν που πάτησαν τα δίκτυα για να μεγαλώσουν και  το ευχαριστώ ήταν…
Δίκτυο καταστημάτων των δικτύων(shops) (2002-σήμερα)
Στα χνάρια που είχε αφήσει το δίκτυο του Γερμανού και επειδή τα δίκτυα έβλεπαν ότι μεγάλωνε τρομερά και πολύ γρήγορα τους είχε πάρει τα παντελόνια αποφάσισαν να δημιουργήσουν και αυτοί (δίκτυα) τα δικά τους καταστήματα.
Η Vodafone ήταν η πρώτη που ξεκίνησε τη δημιουργία δικτύου της (Vodafone shops). Έτσι, από την λίστα που είχε με τους πάνω από 2000 dealers της, επιλέγει τους 200 καλύτερους (με τα πιο κεντρικά και μεγάλα μαγαζιά) και τους κάνει την εξής συμφωνία: Πληρώνει όλη την ανακαίνιση των καταστημάτων και όλα τα λειτουργικά έξοδα για την πρώτη πενταετία,τους κάνει καλύτερες τιμές στους τιμοκαταλόγους της από την υπόλοιπη αγορά και τους αυξάνει και το airtime, με αντάλλαγμα να πιάσουν τους στόχους που τους έχουν θέσει (συμβόλαια ανά μήνα), που ήταν βέβαια εύκολα να πιαστούν τα πρώτα χρόνια.
Σήμερα, τα  Vodafone Shops  πωλούνται σε μορφή franchise και ανέρχονται περίπου στα  450 καταστήματα σε όλη την χώρα.
Στα ίδια βήματα περίπου κινήθηκε και η Wind κάνοντας και αυτή το δικό της δίκτυο καταστημάτων.
Τώρα η περίπτωση της Cosmote είναι εντελώς διαφορετική.Προτίμησε να περιμένει και "άφησε" τη Vodafone και Wind για 5 με 6 χρόνια να  δημιουργήσουν δίκτυα καταστημάτων και απλά εξαγόρασε τον ηγέτη του χώρου: το δίκτυο του Γερμανού και έτσι μαζί με τα υπόλοιπα μικρότερα δίκτυα που ήδη είχε(cosmote corner,oteshop,κτλ) δημιούργησε το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων κινητής στην χώρα μας.
Βέβαια δεν θα κάνουμε κανέναν σχολιασμό αν το τίμημα που έδωσε η Cosmote(ΟΤΕ) για την αγορά αυτή ήταν μικρό ή μεγάλο,το αφήνουμε να το κρίνει η ιστορία…
Με αυτή την τεράστια ανάπτυξη των αλυσίδων των δικτύων υπήρχαν και κάποιες μικρές αλυσίδες που είχαν δημιουργηθεί από πριν,  οι οποίες πλήρωσαν την νύφη και στο τέλος εξαφανίστηκαν από την αγορά. Κάποιες εξαφανίστηκαν αφήνοντας τεράστια φέσια και κάποιες άλλες απλά έκλεισαν επειδή δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τις υπερπροσφορές και τα φουλ στοκαρισμένα καταστήματα των δικτύων. Κάποιες από αυτές της αλυσίδες ήταν τα Zachs,Telefon Επικοινωνίες,Marktel,Orange(ήταν μια απλή αντιγραφή και δεν είχε καμία σχέση με την αγγλική εταιρία),Telefonica(επίσης καμία σχέση με την ισπανική εταιρία),Δήσιος,Microland,Mobitel(το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων της εποχής αποτελούμενο βέβαια από dealers) και αρκετές ακόμα που δεν μας έρχονται αυτή την στιγμή στο μυαλό.
Η κινητή και η κριση…(2009-σήμερα)
Από το 2009 η πορεία του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας ακολουθεί φθίνουσα πορεία, εξαιτίας όχι μόνο της οικονομικής κρίσης και της υπερφορολόγησης των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, αλλά και της ταυτοποίησης των συνδρομητών. Τη διετία 2009-2011 οι συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας μειώθηκαν κατά 5,3 εκατομμύρια (-26,1%).
Όσον αφορά το 2012 και το 2013, χωρίς αμφιβολία το πιο πάνω νούμερο πέφτει ακόμα περισσότερο, και καθώς τα περιθώρια στενεύουν,  ο μόνος τρόπος άμυνας στην κατρακύλα αυτή είναι η μείωση προσωπικού και μισθών και η περικοπή των παγίων εξόδων.
Άλλη μια ασπίδα προστασίας είναι και οι προσφορές στην καρτοκινητή: βάζει κάποιος 10 ευρώ και μένουν στον λογαριασμό του και του δίνουν και 300 λεπτά (με 3’λεπτα ελάχιστο χρόνο ομιλίας) προς όλους η βάζει κάποιος 3 ευρώ και μιλά 60 λεπτά προς όλους με χρέωση δευτερόλεπτου κτλ. Και έτσι κατευθύνουν όλο και περισσότερους συνδρομητές στην καρτοκινητή.Τυχαίο δεν νομίζω!
Τα δίκτυα κερδίζουν από τις αυτές τις προσφορές έχοντας άμεση ρευστότητα( έχουν πληρωθεί με την παράδοση των καρτών) και αποφεύγοντας τα φέσια από απλήρωτους λογαριασμούς που θεωρώ ότι σε τέτοιες εποχές δεν θα είναι και λίγα!!!
Έτσι, σε λίγο καιρό από τώρα οι “τρελές” επιδοτήσεις συμβολαίων (στο παρελθόν βέβαια της κινητής έχουμε δει και πιο μεγάλες επιδοτήσεις από σήμερα όπως επίσης έχουμε δει και την εποχή που μαζί με ένα κινητό έπαιρνες και προίκα για το σπίτι, τηλεοράσεις, παπλώματα μέχρι και αρνιά για το Πάσχα!) θα είναι παρελθόν και τα καρτοκινητά θα κυριαρχήσουν στο παιχνίδι της κινητής.
Θα υπάρχουν οι πελάτες συμβολαίου (επιχειρήσεις,επαγγελματίες) και οι πελάτες καρτοκινητής (ο απλός λαός) και με αυτόν τον τρόπο θα έχουν πολύ μικρότερες επισφάλειες από ότι σήμερα.Επίσης δεν θα έχουν τα έξοδα της αποστολής λογαριασμών (τεράστιο κόστος λόγω όγκου συνδρομητών) και θα μειωθούν σημαντικά και τα έξοδα εισπράξεων των οφειλών (τηλεφωνικά κέντρα,δικηγόροι,εξώδικα,κτλ.) που σήμερα είναι στο ζενίθ τους.

Το μέλλον…
Πάντως η εποχή των Dealers δεν είναι και πολύ μακριά! Βλέπω στο προσεχές μέλλον να τους ξαναδούμε διότι για να μειωθούν τα πάγια έξοδα και για να έχουν το επιχειρηματικό ρίσκο κάποιοι άλλοι, είναι μια πολύ καλή πρόταση για το μέλλον  τους.
Τα δέκα χρόνια ύφεσης που αναμένουμε ακόμα λόγω κρίσης θα αναστήσουν μάλλον τους Dealers και θα κληθούν να ξαναβγάλουν το φίδι από την τρύπα! Εύχομαι όμως αυτή την φορά να τους συμπεριφερθούν καλύτερα και να τους υποστηρίξουν και όχι να τους χρησιμοποιήσουν για να κάνουν την δουλειά τους και μετά να τους πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων όπως έγινε στο παρελθόν. Άραγε θα έχουν βάλει μυαλό? Έχουν καταλάβει πόσο λάθος ήταν η υποστήριξη του δικτύου καταστημάτων  τους και το θάψιμο εκείνων των Dealers?
Ήδη τα δίκτυα καταστημάτων έχουν συρρικνωθεί αρκετά τα τελευταία 4 χρόνια και έπεται συνέχεια…

0 σχόλια:

Blogger Template by Clairvo