Ο κατεργάρης, αντίθετα από ότι ισχυρίζεται η γνωστή λαϊκή παροιμία, δεν έχει πάγκο για να πάει. Εκτός κι αν πάγκο θεωρήσουμε το σβέρκο μας.
Γιατί αυτή η αρχέτυπη φιγούρα δεν μπορεί να περιοριστεί βέβαια σ΄ενα πάγκο, γιατί είναι τόσο πολύ μπλεγμένη σε κάθε φόβο και σε κάθε ελπίδα του ανθρώπινου γένους, που αν προσπαθήσεις να τον αφαιρέσεις από τις εικόνες του βιβλίου της ζωής, θα σου βγει ένα βιβλίο γεμάτο με μισές εικόνες.
Έχει περπατήσει σαν θεός ή σαν άνθρωπος, σαν πολυμήχανος που βρίσκει τελικά το σπίτι του, ή σαν τρελός ανυπότακτος, που κοροϊδεύει κάθε μορφή εξουσίας και γελάει μαζί της. Ο κατεργάρης που στο πέρασμα του χρόνου, μίκρυνε και τρύπωσε σε πιο απλοϊκές έννοιες, δάνεισε το όνομά του στις παιδικές πονηριές, έγινε ο καταφερτζής, ο χειριστής στη διαβολή των συνειδήσεων ή απλά ο ψυλλιασμένος παίχτης στα παιχνίδια που στήνει άνθρωπος στον άνθρωπο.
Εκείνο το τσίμπημα στους πισινούς των αυτοκρατόρων. Το ξεφωνητό το μικρού, ο βασιλιάς είναι γυμνός. Το πονηρό χαμόγελο στην υπόκλιση των υπηρετών καθώς έχουν μόλις προσφέρει ένα υπέροχο κρασί στον αφέντη...γεμάτο κάτουρο! Το ζιζάνιο ανάμεσα στο καλοκουρεμένο γκαζόν που θα μπερδευτούν τα τακούνια των καλοντυμένων καλεσμένων. Είναι το ζωτικό ψέμα από τη μία, που ανακουφίζει τις φοβητσιάρικες συνειδήσεις ή από την άλλη πλευρά, το χαμόγελο της ικανοποίησης στα σκανδιαλιάρικα πνεύματα, που την έχουν κάνει σκασιαρχείο την ώρα που έπεφτε το διαγώνισμα...
Για τους Χριστιανούς ο κατεργάρης είναι ο Ένας και μοναδικός ανυπάκουος γιος που κάπου βρίσκεται αλυσοδεμένος στα έγκατα της γης σε μια αιώνια τιμωρία.
Στο κόσμο των ιθαγενών της Αμερικής ήταν εκείνη παμπόνηρη αράχνη που μπορούσε να διαβάλλει τα όνειρα, να δημιουργήσει εφιάλτες ή παραισθήσεις.
Στους αρχαίους Έλληνες θεούς μπορεί να ήταν ο γνωστός μας Ερμής ή ο ανυπάκουος Προμηθέας.
Ο κατεργάρης έχει πάρει αμέτρητες μορφές κι ερμηνείες στα μυαλά των ανθρώπων. Κατεργάρα είμαι ίσως κι εγώ που σας γράφω τα όμορφα και τα άσχημα εδώ μέσα. Κι άλλοι πολλοί που ακονίζουν τις πένες τους πίσω από μια ανωνυμία που δεν επιτρέπει σε κανέναν να δει, αν τη στιγμή που οι σκέψεις μετατρέπονται σε ηλεκτρονική πληροφόρηση, πίσω από την οθόνη, αν κρύβεται ένα σκεπτικό βλέμμα ή ένα ειρωνικό χαμόγελο....
Ο κατεργάρης σαν αρχέτυπο, ήταν πάντα ο εχθρός κι ο φίλος μαζί. Εκείνος που με τεχνάσματα πονηρά θα σε οδηγήσει ίσως έξω από την άγνοια, την αφέλεια, την αθωότητα, αλλά θα στο χαρίσει με αντάλλαγμα τη γεύση μιας αμαρτωλής ανυπακοής στα ιερά και όσια της τάξης των πραγμάτων. Ο καρπός της γνώσης, το φλογοβόλο σπέρμα της ζωής, η επιστροφή στην ανάμνηση του αληθινού σκοπού του μεγάλου ταξιδιού της ζωής, με αντάλλαγμα τον εκτοπισμό από τους γαλήνιους παραδείσους.
Πολλοί από όσους κινούν τα νήματα σήμερα νομίζουν πως είναι πανέξυπνοι κατεργάρηδες. Πολλοί επίσης κι από αυτούς που έχουν βγάλει ντελάλη πως μπορούν να απλώσουν το φως το αληθινό στις ψυχές των ανθρώπων που διψούν για απαντήσεις και καθησυχασμούς από την αγωνία της ύπαρξης, θεωρούν τον εαυτό τους εφάμιλλο του Αρχέτυπου Κατεργάρη.
Οι Χειραγωγοί των ανθρώπινων συνειδήσεων. Οι Διαμορφωτές της ανθρώπινης μοίρας.
Το πρόβλημα είναι πως σε πολλές περιπτώσεις, δεν είναι τίποτα περισσότερο από τις κουτσομπόλες τις γειτονιάς, τις φτηνές αντροχωρίστρες, τις θείτσες που επιπλήττουν τις κορασίδες για τα ξεστρατήματά τους και τις συμβουλεύουν να τυλίξουν ένα καλό κορόιδο το πονηρό παπά που κηρύττει πως ο θεός κάνει χάρες αν του τάξεις μια λαμπάδα μέχρι το μπόι σου. Και το ευτυχές είναι πως και τα μάτια των πολύπαθων πλέον από τους αιώνες κατεργαριάς κουρασμένων ανθρώπων απλών και ανώνυμων, αρχίζουν και βλέπουν σιγά σιγά την θλιβερή εικόνα που μέχρι πριν λίγο καιρό φάνταζε τόσο λαμπερή και σίγουρη.
Ο κόσμος της γνώσης είχε πάντα, ανάμεσα στους χορηγούς του, ευφυείς κατεργάρηδες. Δεν είναι κακό γιατί χρειάζεται ένα τσακμάκι να ανάψεις τη φωτιά, αρκεί να μη πέσεις μετά με τη μούρη μέσα και τσουρουφλιστείς ολόκληρος. Ο κόσμος που ζούμε σήμερα δυστυχώς περιέχει περισσότερο κουτοπόνηρους και λιγότερο κατεργάρηδες. Η γοητεία της ευφυούς πλάνης έχει αντικατασταθεί από αυτό το ξενέρωτο, άοσμο κι άχρωμο σκηνικό της ξεκάθαρης κοροϊδίας.
Μερικές φορές κοιτάζω γύρω μου, κι αναρωτιέμαι τι σόι παιχνίδι θα βγει από τη συναρμολόγηση σε ένα, όλων εκείνων που έχουν προηγηθεί και που έχουν διασκεδάσει τη πλάνη της ανθρωπότητας εδώ και αιώνες.... Τι μορφή θα έχει αυτό το καινούργιο αρκουδάκι που θα κρατάνε αγκαλιά τα βράδια οι άνθρωποι σφιχτά για να τους προστατέψει από το μπαμπούλα που κρύβεται στη ντουλάπα (αυτό το λέω πολύ συχνά τώρα τελευταία...γιατί άραγε;)
Δεν μπορώ να φανταστώ πως οι άνθρωποι έχουν πέσει τόσο χαμηλά ώστε να αποδεχτούν το παραμύθι που θα βγει από τόσο χλιαρά χείλη σαν σωτηρία. Πως θα χάψουμε με λαχτάρα το παστίτσιο που θα γίνει από όλα τα περισσεύματα της αναμασημένης ξανά και ξανά τροφής, εις τους αιώνες, αμήν.
Πολλές φορές φίλοι με ρωτούν, μα τελικά με ποιανού το μέρος είμαι, τι πιστεύω, τι ξέρω. Κι εγώ όπως βλέπετε μέχρι σήμερα έχω αποφύγει έντεχνα να απαντήσω με διάφορα τρικ, σαν πολύ παλιός κατεργάρης. Οχι από τους κουτοπόνηρους, από τους άλλους.
Κάποιος μπορεί να φωνάξει αυστηρά. Κατονόμασε επί τέλους αυτούς που θεωρείς κατεργάρηδες, αυτούς που θεωρείς κουτοπόνηρους! Ωραία μπορώ να φτιάξω έναν κατάλογο και λοιπόν? Κι αν είμαι ο βασιλιάς της πρόζας θα με πιστέψεις;
Μήπως όσο είναι ακόμα καιρός να καθίσουμε κάθε κατεργάρης στο πάγκο του, γιατί υπάρχει το ενδεχόμενο με την ανάγκη μας να πιστέψουμε σε τόσα ψέμματα να έχουμε ξεφύγει εντελώς από τη πιθανότητα να πλησιάσουμε την αλήθεια. Γιατί το ψέμα έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό. Οταν το χρησιμοποιείς συχνά στο τέλος καταλήγεις να νομίζεις πως είναι η αλήθεια.
Πότε θα σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τυφλοσούρτη για να περνάμε το διαγώνισμα της ζωής;
Έχει περπατήσει σαν θεός ή σαν άνθρωπος, σαν πολυμήχανος που βρίσκει τελικά το σπίτι του, ή σαν τρελός ανυπότακτος, που κοροϊδεύει κάθε μορφή εξουσίας και γελάει μαζί της. Ο κατεργάρης που στο πέρασμα του χρόνου, μίκρυνε και τρύπωσε σε πιο απλοϊκές έννοιες, δάνεισε το όνομά του στις παιδικές πονηριές, έγινε ο καταφερτζής, ο χειριστής στη διαβολή των συνειδήσεων ή απλά ο ψυλλιασμένος παίχτης στα παιχνίδια που στήνει άνθρωπος στον άνθρωπο.
Εκείνο το τσίμπημα στους πισινούς των αυτοκρατόρων. Το ξεφωνητό το μικρού, ο βασιλιάς είναι γυμνός. Το πονηρό χαμόγελο στην υπόκλιση των υπηρετών καθώς έχουν μόλις προσφέρει ένα υπέροχο κρασί στον αφέντη...γεμάτο κάτουρο! Το ζιζάνιο ανάμεσα στο καλοκουρεμένο γκαζόν που θα μπερδευτούν τα τακούνια των καλοντυμένων καλεσμένων. Είναι το ζωτικό ψέμα από τη μία, που ανακουφίζει τις φοβητσιάρικες συνειδήσεις ή από την άλλη πλευρά, το χαμόγελο της ικανοποίησης στα σκανδιαλιάρικα πνεύματα, που την έχουν κάνει σκασιαρχείο την ώρα που έπεφτε το διαγώνισμα...
Για τους Χριστιανούς ο κατεργάρης είναι ο Ένας και μοναδικός ανυπάκουος γιος που κάπου βρίσκεται αλυσοδεμένος στα έγκατα της γης σε μια αιώνια τιμωρία.
Στο κόσμο των ιθαγενών της Αμερικής ήταν εκείνη παμπόνηρη αράχνη που μπορούσε να διαβάλλει τα όνειρα, να δημιουργήσει εφιάλτες ή παραισθήσεις.
Στους αρχαίους Έλληνες θεούς μπορεί να ήταν ο γνωστός μας Ερμής ή ο ανυπάκουος Προμηθέας.
Ο κατεργάρης έχει πάρει αμέτρητες μορφές κι ερμηνείες στα μυαλά των ανθρώπων. Κατεργάρα είμαι ίσως κι εγώ που σας γράφω τα όμορφα και τα άσχημα εδώ μέσα. Κι άλλοι πολλοί που ακονίζουν τις πένες τους πίσω από μια ανωνυμία που δεν επιτρέπει σε κανέναν να δει, αν τη στιγμή που οι σκέψεις μετατρέπονται σε ηλεκτρονική πληροφόρηση, πίσω από την οθόνη, αν κρύβεται ένα σκεπτικό βλέμμα ή ένα ειρωνικό χαμόγελο....
Ο κατεργάρης σαν αρχέτυπο, ήταν πάντα ο εχθρός κι ο φίλος μαζί. Εκείνος που με τεχνάσματα πονηρά θα σε οδηγήσει ίσως έξω από την άγνοια, την αφέλεια, την αθωότητα, αλλά θα στο χαρίσει με αντάλλαγμα τη γεύση μιας αμαρτωλής ανυπακοής στα ιερά και όσια της τάξης των πραγμάτων. Ο καρπός της γνώσης, το φλογοβόλο σπέρμα της ζωής, η επιστροφή στην ανάμνηση του αληθινού σκοπού του μεγάλου ταξιδιού της ζωής, με αντάλλαγμα τον εκτοπισμό από τους γαλήνιους παραδείσους.
Πολλοί από όσους κινούν τα νήματα σήμερα νομίζουν πως είναι πανέξυπνοι κατεργάρηδες. Πολλοί επίσης κι από αυτούς που έχουν βγάλει ντελάλη πως μπορούν να απλώσουν το φως το αληθινό στις ψυχές των ανθρώπων που διψούν για απαντήσεις και καθησυχασμούς από την αγωνία της ύπαρξης, θεωρούν τον εαυτό τους εφάμιλλο του Αρχέτυπου Κατεργάρη.
Οι Χειραγωγοί των ανθρώπινων συνειδήσεων. Οι Διαμορφωτές της ανθρώπινης μοίρας.
Το πρόβλημα είναι πως σε πολλές περιπτώσεις, δεν είναι τίποτα περισσότερο από τις κουτσομπόλες τις γειτονιάς, τις φτηνές αντροχωρίστρες, τις θείτσες που επιπλήττουν τις κορασίδες για τα ξεστρατήματά τους και τις συμβουλεύουν να τυλίξουν ένα καλό κορόιδο το πονηρό παπά που κηρύττει πως ο θεός κάνει χάρες αν του τάξεις μια λαμπάδα μέχρι το μπόι σου. Και το ευτυχές είναι πως και τα μάτια των πολύπαθων πλέον από τους αιώνες κατεργαριάς κουρασμένων ανθρώπων απλών και ανώνυμων, αρχίζουν και βλέπουν σιγά σιγά την θλιβερή εικόνα που μέχρι πριν λίγο καιρό φάνταζε τόσο λαμπερή και σίγουρη.
Ο κόσμος της γνώσης είχε πάντα, ανάμεσα στους χορηγούς του, ευφυείς κατεργάρηδες. Δεν είναι κακό γιατί χρειάζεται ένα τσακμάκι να ανάψεις τη φωτιά, αρκεί να μη πέσεις μετά με τη μούρη μέσα και τσουρουφλιστείς ολόκληρος. Ο κόσμος που ζούμε σήμερα δυστυχώς περιέχει περισσότερο κουτοπόνηρους και λιγότερο κατεργάρηδες. Η γοητεία της ευφυούς πλάνης έχει αντικατασταθεί από αυτό το ξενέρωτο, άοσμο κι άχρωμο σκηνικό της ξεκάθαρης κοροϊδίας.
Μερικές φορές κοιτάζω γύρω μου, κι αναρωτιέμαι τι σόι παιχνίδι θα βγει από τη συναρμολόγηση σε ένα, όλων εκείνων που έχουν προηγηθεί και που έχουν διασκεδάσει τη πλάνη της ανθρωπότητας εδώ και αιώνες.... Τι μορφή θα έχει αυτό το καινούργιο αρκουδάκι που θα κρατάνε αγκαλιά τα βράδια οι άνθρωποι σφιχτά για να τους προστατέψει από το μπαμπούλα που κρύβεται στη ντουλάπα (αυτό το λέω πολύ συχνά τώρα τελευταία...γιατί άραγε;)
Δεν μπορώ να φανταστώ πως οι άνθρωποι έχουν πέσει τόσο χαμηλά ώστε να αποδεχτούν το παραμύθι που θα βγει από τόσο χλιαρά χείλη σαν σωτηρία. Πως θα χάψουμε με λαχτάρα το παστίτσιο που θα γίνει από όλα τα περισσεύματα της αναμασημένης ξανά και ξανά τροφής, εις τους αιώνες, αμήν.
Πολλές φορές φίλοι με ρωτούν, μα τελικά με ποιανού το μέρος είμαι, τι πιστεύω, τι ξέρω. Κι εγώ όπως βλέπετε μέχρι σήμερα έχω αποφύγει έντεχνα να απαντήσω με διάφορα τρικ, σαν πολύ παλιός κατεργάρης. Οχι από τους κουτοπόνηρους, από τους άλλους.
Κάποιος μπορεί να φωνάξει αυστηρά. Κατονόμασε επί τέλους αυτούς που θεωρείς κατεργάρηδες, αυτούς που θεωρείς κουτοπόνηρους! Ωραία μπορώ να φτιάξω έναν κατάλογο και λοιπόν? Κι αν είμαι ο βασιλιάς της πρόζας θα με πιστέψεις;
Μήπως όσο είναι ακόμα καιρός να καθίσουμε κάθε κατεργάρης στο πάγκο του, γιατί υπάρχει το ενδεχόμενο με την ανάγκη μας να πιστέψουμε σε τόσα ψέμματα να έχουμε ξεφύγει εντελώς από τη πιθανότητα να πλησιάσουμε την αλήθεια. Γιατί το ψέμα έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό. Οταν το χρησιμοποιείς συχνά στο τέλος καταλήγεις να νομίζεις πως είναι η αλήθεια.
Πότε θα σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τυφλοσούρτη για να περνάμε το διαγώνισμα της ζωής;
Πηγή:
0 σχόλια: